Deze oefening is onderdeel van leerlijn: Gedicht - 9

41 Instagramgedicht

Instagramgedichten zijn korte gedichten die gedeeld worden via Instagram. Bij Instapoëzie gaat het vooral om toegankelijkheid (dat het makkelijk te begrijpen is). De teksten moeten ‘instantly’ (meteen) begrepen kunnen worden. De vorm helpt daarbij. Er worden bijvoorbeeld specifieke lettertypes en kleuren gebruikt, of afbeeldingen toegevoegd. Ook de vindbaarheid is belangrijk. Via hashtags, zoals #poezie of #dichtersvaninstagram, maken Instadichters hun poëzie vindbaar via de app.

Mocht je nog nooit een Instagramgedicht gelezen hebben, dan kun je hier voorbeeld van een Instagramgedicht vinden, geschreven door Lars van der Werf.

Je gaat een Instagramgedicht schrijven dat aan de volgende twee eisen voldoet:

  • het gedicht gaat over mensen die van buiten West-Europa naar Nederland komen om hier te werken;
  • het gedicht bestaat uit maximaal 30 woorden (zodat het in het Instagram-vierkantje past).

Vanuit welk perspectief ga jij het thema benaderen? Schrijf je vanuit het perspectief van een Nederlandse collega? Geef je een of meerdere werkers uit het buitenland een stem? Of kies je ervoor om in de derde persoon (hij/zij-vorm) te schrijven over wat de mensen overkomt?

Lees het volgende Instagramgedicht van René Oskam. Het is een stukje uit een langer gedicht dat gaat over wat de vele toeristen in Amsterdam aan problemen opleveren.

Schrijf in enkele steekwoorden (trefwoorden) de indrukken op die het gedicht bij je oproept, bij voorkeur in de vorm van bijvoeglijke naamwoorden (zoals ‘treurig’ en ‘oneerlijk’).

Herlees het gedicht eens en let goed op de details (kleine bijzonderheden).

  • Waar verwijst ‘het’, het eerste woord van het gedicht, volgens jou naar?
  • En naar wie verwijst ‘ze’ in de eerste regel?
  • Aan welk land denk jij bij de laatste regel?
  • Welk effect hebben de puntjes die het gedicht omsluiten?
  • Welke associaties heb jij bij dit lettertype?
  • En bij de donkere balken onderaan de tekst?
  • Hoe zou jij dit gedicht parafraseren (samenvatten in je eigen woorden)?

Herschrijf het gedicht van René Oskam door het perspectief (vanuit wie je de gebeurtenissen ziet/meemaakt) te wijzigen. Oskams versie is geschreven vanuit het perspectief van iets of iemand die de gehele situatie overziet. Hoe zou jij het gedicht herschrijven vanuit het perspectief van het meisje dat haar land verliet en in Amsterdam terechtkwam? Probeer hierbij de steekwoorden te gebruiken die je zonet opschreef. Die woorden hoeven niet per se letterlijk in het gedicht terecht te komen, maar ze kunnen je helpen om een bepaalde emotie of sfeer neer te zetten in de tekst.

Een alternatieve (andere) herschrijfopdracht is om jouw eigen Instagramgedicht, dat je aan het begin van deze oefening schreef, te herschrijven vanuit een ander perspectief.

Bedenk bij het herschrijven ook: hoe ga jij jouw gedicht – je eerste Instagedicht, de herschrijving van Oskams gedicht of de herschrijving van je eigen Instagedicht – vormgeven? Hoe verdeel je de woorden over de regels? Welk lettertype kies je? Welke kleur? Ga je een afbeelding toevoegen? En durf jij jouw gedicht op Instagram te plaatsen? Welke hashtags zet je er dan bij?

Je kunt je eindproduct beoordelen met deze matrix.

Meer lezen

Ben je benieuwd naar meer Nederlandstalige Instadichters? Hierbij wat tips:

Lars van der Werf (@larsvdwerf)
René Oskam (@reneoskam)
Siel Verhanneman (@sielvhm)
Hartkamers (@hartkamers)
Elianne van Elderen (@vervlogen)
Merel Morre (@merelmorre)
Gewoon JIP (@jip_gewoon)
Ruth Van de Steene (@ruthvandesteene)
Nanne van der Leer (@liefleven)

Deze oefening is gemaakt op basis van, en door:

Jeroen Dera en Kila van der Starre, ‘Instagrampoëzie in de klas’. In: Levende Talen Magazine 106 (2019) 5, 4-9, https://onderwijsarena.nl/server/multimediaserve/183/

Kila van der Starre, http://kilavanderstarre.com/

Jeroen Dera, https://jeroendera.wordpress.com/.

Zoek een nieuwe oefening
Neem contact met ons op